Vücudumuzda her organımızın bir görevi olduğu gibi rahim ve yumurtalıkların görevi üreme ve neslin devamını sağlamaktır. Rahim ve yumurtalıklar görevlerini tek başlarına değil beyin içerisinde yer alan Hipofiz ve Hipotalamus dediğimiz bezlerin komutasında  yerine getirirler. Kadının bir adet kanmasının başlangıcından diğer adet kanamasının başlangıcına kadar geçen süreye mensturel siklus denilir. Biz Kadın Doğum uzmanları kısaca siklus olarak da ifade ederiz. Yazımızın bundan sonraki kısımlarında bu döngü siklus olarak ifade edilecektir.

Adet kanamasının ilk gününden itibaren başlayan  yumurtlama sürecinde (siklus) beyinde yer alan hipofiz, hipotalamustan salgılanan uyarıcı hormonların etkisiyle yumurtalıkta birçok sayıda yumurta (folikül) büyümeye başlar. Her kadında değişiklik göstermek kaydıyla  siklus 28 gün olarak hesaplanır. Siklusun ortalarına doğru olgunlaşan yumurtalardan genelde sadece bir tanesi seçilir ve siklusun ortasında yani 14. günde hormonların etkisi ile olgunlaşmış yumurta (oosit) atılır. Hangi taraf yumurtalıktan atıldı ise o taraf tüp (tuba uterina) tarafından yakalanır. Kadınlarda yumurtlama gerçekleştikten sonra olgun yumurtanın döllenebilme kabiliyeti yaklaşık 12-24 saat sürer ve tüpte sperm ile karşılaştığında döllenme olur. Sperm için dölleyebilir yaşam süresi ise 48-72 saat olarak bilinmektedir. Gebeliklerin büyük kısmı yumurtlama öncesindeki 3 gün içerisinde yaşanan cinsel ilişki ile olmaktadır. Son adet tarihinin ilk gününden itibaren 10. ve 16. günler arasında gebelik şansı en yüksek olduğundan özellikle bugünlerde çiftlerin her gün veya gün aşırı cinsel birliktelik yaşamaları gerekir. 23 kromozom içeren oosit (olgun yumurta) eğer x kromozomu taşıyan sperm ile döllenirse kız çocuğunuz, y kromozomu içeren sperm ile döllenirse erkek çocuğunuz olacaktır.  Gebelik oluşumundan itibaren bebeğinizin cinsiyeti genetik olarak bellidir. Yumurtlama en sık olarak 28 günlük bir siklusun 14. gününde  ve tüpün en uzun kısmı olan ampulla bölgesinde gerçekleşir. 23 kromozom içeren oosit ve 23 kromozom içeren sperm birleşmesi ile zigot dediğimiz 46 kromozomlu hücre oluşur. Takip eden zaman içerisinde zigot bölünmeye başlar. 2 hücreli, 4 hücreli, 8 hücreli evreler şeklinde ilerler. 12 veya daha çok  hücreden oluşan  morula, daha sonrasında sırası ile blastokist, bilaminer embriyonik disk, trilaminer embriyonik disk ve nihai olarak düz embriyo gelişimi oluşur.

Eğer döllenme olmazsa atılan oosit eskir ve siklus sonunda adet kanaması başlar. Adet kanamasının başlaması ile yeni bir yumurtlama dönemi içine girilir.

Op Dr Sonay İsenlik

Konyaaltı Kadın Doğum